Ván cờ cuộc đời

Đúng như người ta vẫn bảo, ván cờ như cuộc đời, chỉ khi bị dồn vào đường cùng chúng ta mới thể hiện được bản lĩnh thật sự của mình.

Chiều, làm việc chán xuống quán trà đá cạnh công ty ngồi ngắm mưa, nghe đài FM. Việc thì không trôi, dự án bị delay cả tháng chưa có hướng giải quyết. Kiểu này chắc lụt là cái chắc, lãnh đạo sẽ làm um lên cho mà xem. Tự nhiên thấy sao làm kỹ thuật nó lại khổ thế, trăm thứ đổ đầu. Điện thoại hết sạch pin vì liên tục nghe khách hàng gọi giục rồi PM thúc đít. Đau hết cả đầu. Biết thế lúc trước thi xừ nó Kinh Tế, Ngoại Thương, hay Nông Lâm Nghiệp đi cho nó trong lành. Nhẽ lại bỏ?

Mình rít liền 2 điếu thuốc rồi hóng ra đường, suy nghĩ lan man, vô định. Mới hơn 2h, hẵng sớm, quán nước có mỗi mình với ông lão, tiếng từ cái đài cũ của lão rè rè, nghe rất chối tai nhưng lại dâng lên một cảm giác cũ kĩ mà quen thuộc đến lạ. Chợt nhớ trước nhà mình cũng có một cái đài FM rè rè như thế, quấn dây cao su chằng chịt. Ông nội thường mang ra đặt trên cửa sổ, vừa nghe đài, vừa đọc mấy cuốn kiếm hiệp của Kim Dung rất thư thái. Có lần ông để nó trên cửa sổ quên cầm vào, mưa hắt cả vào trong nhà, ướt hết. Sáng hôm sau thấy ông hì hụi bật mãi không lên, bố bảo ông bỏ nó đi để mua cái mới. Mình nghe cũng hợp lý, cái đài ấy cũ lắm rồi, vả lại tiếng thì lúc nổ lúc xịt, nhưng không hiểu sao ông nhất quyết giữ lại và đem đi sửa. Mình ngày ấy còn bé, nghĩ ông gàn dở, đơn giản đồ đạc dùng cũ rồi, hỏng thì nên thay, thế thôi. Bảo ông, ông chỉ cười: “Đồ có cũ hay không là ở người, bỏ đi hay mang sửa cũng ở người. Những thứ ở lại với mình thì nên trân trọng.”

Bây giờ sau bao nhiêu năm rồi, ông cũng đã mất, nghĩ lại lời ông mới thấm thía. Cứ động vào việc gì khó lại nghĩ đến chuyện từ bỏ thì chả ai trân trọng mình cả. Rồi cuộc đời mình cũng như cái đài bỏ đi thôi, nói gì đến những ước mơ. Cuộc sống cũng vậy, ở thời đại này người ta từ bỏ một thứ gì, từ bỏ tình yêu, một cuộc hôn nhân nó đơn giản quá. Hôm qua, nghe tin vợ chồng đứa bạn vừa mới li hôn, mình đã sốc. Yêu nhau 3 năm, trải qua bao nhiêu sóng gió, để rồi lấy nhau chưa đầy 1 năm đã đưa nhau ra tòa. Họ hàng 2 bên cãi vã nhau, lời qua tiếng lại đủ cả. Vì đâu mà nên lỗi. Mình không hiểu cái đích cuối cùng bọn nó hướng đến có phải là hạnh phúc hay không nữa? Thật buồn.

– Này, uống thêm cốc nữa chứ? Làm với ông ván cờ không?

Mình đang tiu nghỉu nghe thấy giọng ông lão thì giật mình, hiểu ý quay lại gật gật. Ừ thì làm ván cờ cho nó thông đầu, giải tỏa, nghĩ lắm rồi cũng toàn bế tắc.

– Ông quân đỏ hay quân xanh? Cháu đi trước nhá!

– Ờ, được, mày đi trước. Lão quân nào cũng được.

Chơi thua lão liên tiếp 3 ván trắng không gỡ, nghĩ bực, nhìn nước cờ lão đi rất bình thường mà khiến mình thua chóng vánh thế. Mình nghi cho lão ăn may thôi, trình cờ mình đâu tệ hại xuống cấp đến mức mà thua lão sâu thế được. Nhưng rồi ván thứ 4, rồi thứ 5 cũng chả khá khẩm hơn. Mình đề nghị dừng lại không chơi nữa, cái ngày gì mà đen thế không biết. Bố khỉ. Lão cười, đưa hớp trà lên miệng thổi thổi:

– Cảm ơn đã nhường lão

– Không, cháu có nhường đâu, oánh hết sức rồi đấy ạ, mồ hôi còn chảy ròng ròng đây. Ông xem!

Lão nghe xong dừng cái quạt nan trên tay rồi cất bàn cờ lên nóc chồng ghế.

– Tuổi trẻ chúng mày vội lắm, háo thắng nữa, lúc nào cũng muốn dồn người khác đến chân tường nhưng lại thiếu sự trù bị và quá trình.

Mặt mình nghệt ra.

– Cháu không hiểu.

– Thế này nhé, lão hỏi khí không phải mày đang có chuyện gì đúng không?

– Vâng, sao ông biết ạ?

– Chơi cờ, cần nhất là cái tâm, tâm không vững thì nước cờ không sắc, thế trận không sâu được, rất dễ bị người ta lợi dụng sơ hở. Còn nữa, cần phải có sự trù bị, phối hợp của nhưng con cờ khác để tập trung vào một mục tiêu, một con xe chẳng làm nên trò trống gì khi đi một mình cả. Cờ, đại cục sau cùng mới thể hiện được thua thắng, thiệt 1 nước, mất vài quân thì có gì là to tát.

Haizzz… Mình thua rồi, thua toàn diện không phán kháng. Đúng như người ta vẫn bảo, ván cờ như cuộc đời, chỉ khi bị dồn vào đường cùng chúng ta mới thể hiện được bản lĩnh thật sự của mình. Hãy cứ nghĩ đó là một cơ hội, thay vì ngồi trách móc bản thân và đổ cho số phận mang đến cho mình những thứ đen đủi. Cứ la lên oai oái thì vận đen hay những thứ dồn ép mình cũng đâu có dừng lại. Và như thế, chuỗi bất hạnh của cuộc đời sẽ kéo dài ra mãi mãi.

Rốt cuộc, trải qua bao thăng trầm sóng gió, thì điều ta nghĩ đến, ta muốn trở thành mới khiến ta thôi thúc và trăn trở hoặc chìm trong ân hận. Một vài bước lùi trên con đường cũng có sao khi chúng giúp ta đi đúng hướng. Sống mà phẳng lặng quá thì cũng có gì để kể đâu. Có phải không? Thôi, lên chiến đấu tiếp, cùng lắm là out về lại con số 0. Sợ quái gì!

Cập nhật kết quả tennis nội bộ

BẢNG KẾT QUẢ THI ĐẤU

Stt	Đội	Thắng	Thua
1	Sang – Cẩm		xx
2	Xanh – Thọ	x	x
3	Quốc - Dũng		xx
4	Tuấn – Lộc	xxx	x
5	Khanh – Hưng	X	X
6	Nhạn – Thắng	x	xx
7	Hiệp - Sơn	xxxx	X
			Tỷ số
1	Sang – Cẩm	Xanh – Thọ	4 - 6
2	Sang – Cẩm	Hiệp - Sơn	4 - 6
3	Sang – Cẩm	Quốc - Dũng
4	Sang – Cẩm	Tuấn – Lộc
5	Sang – Cẩm	Khanh – Hưng
6	Sang – Cẩm	Nhạn – Thắng
7	Tuấn – Lộc	Quốc - Dũng	6 - 5
8	Tuấn – Lộc	Hiệp - Sơn	5 - 6
9	Tuấn – Lộc	Xanh – Thọ
10	Tuấn – Lộc	Khanh – Hưng	6 - 3
11	Tuấn – Lộc	Nhạn – Thắng	6 - 5
12	Hiệp - Sơn	Xanh – Thọ	6 - 1
13	Hiệp - Sơn	Quốc - Dũng
14	Hiệp - Sơn	Khanh – Hưng	4 - 6
15	Hiệp - Sơn	Nhạn - Thắng	6 - 4
16	Xanh – Thọ	Quốc - Dũng
17	Xanh – Thọ	Khanh – Hưng
18	Xanh – Thọ	Nhạn – Thắng
19	Khanh – Hưng	Nhạn – Thắng
20	Khanh – Hưng	Quốc - Dũng
21	Nhạn – Thắng	Quốc - Dũng	6 - 0

Sự nịnh xưa nay

1. 

Khi xưa thì chẳng ai nhìn

Đến khi đỗ trạng chín nghìn anh em

Trong số đó, có bao nhiêu người thật sự “anh em”, hay chỉ là “thấy sang bắt quàng làm họ”, tìm đến điếu đóm, nịnh nọt, nhờ cậy? Nhiều người cứ tưởng rằng, nịnh nọt là chuyện dễ ẹt bởi ai lại không thích được nghe những lời “có cánh”? Khen dù trật, vẫn thích; chê dù đúng, vẫn cáu. Tuy nhiên cũng có những trường hợp “gậy ông đập lưng ông”, tưởng được lòng cấp trên nhưng không ngờ “ép phê” ngược.

Tương truyền, ông Đào Tán Hán (1571-1634) quân dưới trướng Trịnh Kiểm, một lần cao hứng, viết thơ ca ngợi:    

Trang quốc sĩ, ai bằng Trịnh Kiểm

Trổ thần uy đánh chiếm hai châu

Thẳng đường rong ruổi vó câu

Phò Lê diệt Mạc trước sau một lòng

Lời vàng ý ngọc này, chắc hẳn sẽ làm hài lòng chủ tướng? Không ngờ, Trịnh Kiểm đùng đùng nổi giận, hạch tội “phạm húy”, dám gọi tên sỗ sàng bèn ghép tội “mạo phạm”, sai lính nọc ra đánh 20 roi và đuổi khỏi quân ngũ. 

2.

Nhiều cơ quan nhà nước thời buổi này, mối quan hệ gia đình, dòng tộc cực kỳ chồng chéo, chằng chịt. Nhìn qua đâu cũng thấy thân sơ họ hàng “dây mơ rễ má”! Choáng! Mà không phải bây giờ mới có. Thời vua Lê Thái Tổ, trong chiếu, biểu, nhà tư tưởng, văn hóa kiệt xuất Nguyễn Trãi cảnh báo một trong những cái họa mất nước: “Yêu người gần, vị tình riêng. Họ hàng thì người thấp cũng tôn quý, tiểu nhân mà người nịnh cũng tin dùng”.

Tâm lý người Việt: “Một người là quan, cả họ được nhờ”. Nay, cả họ cùng làm quan thì việc nịnh nọt lẫn nhau, lại càng có “đất dụng võ”. Ông cha ta đã nhìn thấy nên mới có luật “hồi tỵ”. Từ điển Hán- Việt của Đào Duy Anh giải thích: “Hồi tỵ là tránh đi. Ví như một người được bổ làm quan đứng đầu ở một địa phương nếu có một người bà con đã là thuộc liêu ở chỗ đó thì người ấy phải tránh đi chỗ khác, thế gọi là hồi tỵ”. 

Đại Nam điển lệ từ thời vua Minh Mạng, năm 1831 cho biết thực trạng: “Vì tình riêng làng nước, khó lòng khỏi sự tư túi sinh ra nhiều tệ hại. Vậy từ nay phàm là người ở bản hạt, đều phải cải bổ đi hạt khác”; vua Thiệu Trị qui định: “Trong nha môn có nhiều người là bố vợ, anh em ruột của vợ, chồng chị, chồng em của vợ đều phải hồi tỵ”.

Thế nhưng dù không có quan hệ ruột thịt gì, nhưng nhờ biết nịnh nên không ít người vẫn được sếp tin cậy, dành cho nhiều đặc quyền, đặc lợi… như con cháu trong nhà. Trên bước đường thăng tiến vẻ vang, vinh dự ấy, họ “bật mí” rằng: Bí kíp cực kỳ quan trọng khi nịnh sếp là phải biết dũng cảm… “phê bình” sếp một cách công khai! 

Phê bình như thế nào? 

Như thế này: Chỉ phê bình những khiếm khuyết vặt vãnh như tính cách ít hòa đồng, cười đùa với cấp dưới… còn những chuyện “quốc gia đại sự” dù biết tỏng mười mươi cũng chớ dại hé răng! Trong binh pháp Tôn Tử gọi là chiến thuật “bắn chỉ thiên”, càng rôm rã càng tốt nhưng không đâu vào đâu, không trúng không trật gì sất. Lại được đồng nghiệp đánh giá là người có tư cách, dám “phản biện”, dám ăn dám nói, chứ không phải loại “theo đóm ăn tàn”, “gió chiều nào xoay chiều ấy”.

Nịnh là cả một “nghệ thuật”, thế nhưng có những bậc hiền nhân quân tử, tài năng, đạo đức sáng ngời như vầng nhật nguyệt, đố ai có thể nịnh nọt, nếu người đó tài cán kém hơn so với người khác. Đại Việt sử ký toàn thư chép: 

Năm 1179, Thái úy Tô Hiến Thành lâm bệnh, Tham trì chính sự Vũ Tán Đường ngày đêm hầu bên cạnh, Gián nghị đại phu Trần Trung Tá vì bận việc không lúc nào rỗi để tới thăm hỏi. Đến khi bệnh nặng, thái hậu đến thăm, hỏi rằng: “Nếu có mệnh hệ nào thì ai là người có thể thay ông?”. Hiến Thành trả lời: “Trần Trung Tá có thể thay được”. Thái hậu bèn nói: “Tán Đường hàng ngày hầu thuốc thang, sao không thấy ông nhắc đến?”.Hiến Thành trả lời: “Vì bệ hạ hỏi người nào có thể thay thần nên thần nói đến Trung Tá, còn như hỏi người hầu dưỡng thì phi Tán Đường còn ai nữa?”.

3.

Có bài thơ trào phúng nào khái quát được cái sự “siêu nịnh” không? Tất nhiên là có. Bài thơ này, không rõ tác giả là ai nhưng vẫn còn nhiều người thuộc làu: 

Một quan nọ đương ngồi chễm chệ

Bỗng vô tình trung tiện nổ ra

Kẻ hầu người hạ trong nhà

Vội vàng nín thở lảng xa phía ngoài

Có tên nọ quen tài nịnh hót

Liền xoa tay ỏn thốt thưa rằng:

“Thật là trung tiện nhà quan

Còn thơm hơn cả muôn ngàn thứ hoa”

Quan nghe nói nghĩ mà lo sợ:

“Trung tiện thường thối tựa xác trương

Rắm ta nay bỗng mà thơm

Ắt là mệnh yểu, khó còn sống lâu”

Biết phật ý, tên hầu vội chữa

Hắn giả vờ, sực nhớ, nói phăng:

“Con nghe sách tướng dạy rằng:

Trước thơm sau thối thọ bằng Thái sơn”

Hắn vội vã khom lưng quỳ gối

Ngửi đít quan, bịt mũi tươi cười:

“Thưa rằng, giờ lại thối rồi

Mừng quan lớn hưởng tuổi trời muôn năm”!

Đàn bà con gái hay giận dỗi, ngúng nguẩy đã đành một nhẽ

 Đàn bà con gái hay giận dỗi, ngúng nguẩy đã đành một nhẽ, đằng này chồng tôi ngoài bốn mươi tuổi đầu, làm bố của hai đứa con mà phải nói thiệt là “giận ỗi” chẳng kém ai.

Lỡ miệng “phán” chồng thiếu quan tâm đến gia đình, vợ con hay đằng ngoại  lên án chồng nhậu nhẹt bù khú, tiền mang về đưa vợ chẳng thấm vào đâu... chuyện gì mang tính “góp ý” một chút là chồng giận. Giận dỗi nhẹ thì chồng “ngó lơ” vợ vài ngày, bỏ qua bữa sáng, món tẩm bổ, nặng hơn thì cả tuần chẳng thèm nói với vợ câu nào, lẳng lặng ăn - ngủ - làm việc như rô-bốt.

Khốn nỗi nhà tôi chật nên lão chồng mỗi khi giận vợ vẫn phải... nằm chung giường với vợ. Kể ra thì hơi kỳ nhưng vào những ngày lão “phải gió” giận dỗi, tôi nằm cạnh chỉ cần quờ quạng tay chân là lão hất bỏ ngay. Buồn cười nhất là những lần tôi chủ động “xê dịch” bám sát “đối tượng”, lão biết và cũng chủ động dịch chuyển để không chạm vào người tôi. Cuối cùng, dịch chuyển đến mép giường thì lão bật dậy, không thèm nằm chung giường với vợ. 

Thực lòng tôi cũng hết thuốc chữa tính cách này của chồng! Ai có bí kíp hay chia sẻ, xin đa tạ.